Zwolnienie z VAT-u dotyczy zarówno tych przedsiębiorców, którzy rozpoczynają własną działalność, jak i tych, którzy nie przekroczyli określonego limitu. Na co należy zwrócić uwagę? Jakiej kwoty powinniśmy dopilnować? Kogo dokładnie obejmuje zwolnienie z VAT? Czy można zastosować zwolnienie z VAT w spółce cywilnej? Postaramy się krótko odpowiedzieć na te pytania.
Czym jest zwolnienie z VAT?
Ustawa o VAT w swojej zawartości posiada bardzo jasny i konkretny zapis, a mianowicie: „zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1, a więc kwoty 200 000 zł”. Cytat ten pochodzi z art. 113 ust. 9 wspomnianej ustawy.
Z tych przepisów wynika jasno, że w przypadku przekroczenia określonej kwoty, czyli 200 000 zł wartości sprzedaży, zwolnienie z VAT traci ważność od momentu przekroczenia tego limitu.
Jak wyliczyć zwolnienie z VAT?
Z pomocą przychodzi nam proste równanie matematyczne, które warto zapamiętać:
(wartość limitu x liczba dni prowadzenia działalności gospodarczej w ciągu roku) / liczba dni w danym roku podatkowym
By wyjaśnić dokładnie ten mechanizm obliczania limitu VAT, podamy przykład. Załóżmy, że zaczęliśmy prowadzić działalność z początkiem nowego roku. Przyjmijmy, że był to dzień 4 stycznia. Wartość limitu obliczymy zatem następująco:
(200 000 x 362) / 365 = 198 356,16 zł
Co zrobić w przypadku przekroczenia limitu zwolnienia z VAT?
Jeżeli dojdzie jednak do sytuacji, że wartość naszej (z prowadzonej działalności) sprzedaży zwolnionej od podatku przekroczy wyżej wspominany limit, czyli 200 000 zł, to od tego momentu konieczna jest rejestracja do VAT. Niezbędne jest także opodatkowanie tych transakcji podatkiem VAT. By dokonać tej rejestracji należy wypełnić formularz VAT-R.
Spółka cywilna i jednoosobowa działalność gospodarcza
Spółka cywilna to rodzaj umowy, która w swoim założeniu ma dążenie do osiągnięcia pewnego celu gospodarczego przez wszystkich jej wspólników. W obrocie gospodarczym więc podmiotem prawa są wspólnicy spółki, a nie zaś sama spółka. Nie ma także jednocześnie żadnych przeszkód ku temu, by wspólnik spółki cywilnej prowadził swoją odrębną działalność gospodarczą.
Jak skorzystać ze zwolnienia z VAT w przypadku osoby prowadzącej działalności i będącej jednocześnie wspólnikiem spółki cywilnej?
Przepis, który reguluje kwestie zwolnienia z VAT, wykazuje, że zwolnienie to odnosi się do podatnika. W rozumieniu ustawy o VAT, podatnikami zaś są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, a także osoby fizyczne, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą. Należy jednak pamiętać, że spółka cywilna zaliczana jest do jednostki organizacyjnej, która nie posiada osobowości prawnej. W przepisie tym nie wymienia się jednak wspólników spółki cywilnej, jako podatników. Pamiętajmy jednak, że w przypadku podatku PIT podatnikiem jest spółka cywilna, a nie jest wspólnicy – czyli sytuacja wygląda odwrotnie.
Z przepisów wynika, że zarówno osoba fizyczna, czyli tak, która prowadzi własną działalność gospodarcza, jak i spółka cywilna, w której ta osoba jest wspólnikiem, są odrębnymi podatnikami (art. 15 ust. 1 ustawy o VAT). Odrębnie zatem należy traktować także ich sprzedaż – nie sumuje się wielkości sprzedaży podatnika jednoosobowej działalności gospodarczej ze sprzedaży, która liczona jest proporcjonalnie dla tego wspólnika spółki cywilnej.
Podsumowanie
W przypadku spółki cywilnej i działalności gospodarczej, w których kolejno podatnik jest wspólnikiem i właścicielem warto zasięgnąć porady księgowych, bo wyliczanie podatku VAT i zwolnienia z niego jest bardzo istotne. Sytuację mamy jasną, gdy dopiero zakładamy działalność gospodarczą, a także w przypadku określonej kwoty limitu.
Inga Durew
