Przejdź do treści
Wczytuję...

Artyści czy twórcy sztuki w szerokim tego słowa znaczeniu zobowiązani są – jak wszyscy – do płacenia podatków. Mają oni jednak prawo do skorzystania z ulgi podatkowej – mogą zastosować 50-proc. koszty uzyskania przychodów. W tym artykule wyjaśniamy, komu dokładnie przysługuje zniżka i jakie warunki trzeba spełnić, aby ją otrzymać.

Komu przysługuje ulga?

Twórca, który zatrudniony jest na umowę o pracę, dzieło, zlecenie może liczyć na 50-procentową stawkę kosztów uzyskania przychodu. Jednak nie w każdym przypadku można zastosować powyższą zasadę.

Na tak zwane 50-procentowe koszty uzyskania przychodu można liczyć w przypadku:

  • „przychodu z przeniesienia praw do wynalazku”,
  • „przychodu z licencji do wynalazków” (przysługujące z tytułu opłaty licencyjnej, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną),
  • „przychodów uzyskanych z prac autorskich w ramach listy zawodów uprawnionych” - koszty oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia (rentowe, emerytalne, chorobowe), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Oto lista branż i działalności w ramach listy zawodów uprawnionych:

  • działalność twórcza w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, inżynierii budowlanej, urbanistyki, literatury, sztuk plastycznych, wzornictwa przemysłowego, muzyki, fotografiki, twórczości audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej, dziennikarstwa;
  • działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki;
  • produkcji audialnej i audiowizualnej;
  • działalności publicystycznej;
  • działalności muzealniczej w dziedzinie wystawienniczej, naukowej, popularyzatorskiej, edukacyjnej oraz wydawniczej;
  • działalności konserwatorskiej;
  • prawa zależnego, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 880 i 1089 oraz z 2018 r. poz. 650), do opracowania cudzego utworu w postaci tłumaczenia;
  • działalności badawczo-rozwojowej, naukowo-dydaktycznej, naukowej oraz prowadzonej w uczelni działalności dydaktycznej

Ponadto, podatnik, który wykaże i udowodni, że poniesione koszty uzyskania przychodu są wyższe niż 50%, to koszty uzyskania są przyjmowane w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

Komu nie przysługują 50-procentowe koszty uzyskania przychodu?

Warto zauważyć, że jeżeli rezultat pracy pracownika nie jest określony jako przedmiot prawa autorskiego, pracownik nie udziela licencji na niego lub nie przekazuje praw autorskich do utworu, nie można zastosować 50% kosztów uzyskania przychodu.

Jeżeli zawód nie znajduje się na liście profesji, którym przysługują 50% koszty autorskie, obowiązują następujące koszty w przypadku: umowy o pracę – stosuje się pracownicze koszty podatkowe; z tytułu korzystania lub rozporządzania prawami autorskimi, gdzie wynagrodzenie nie wynika z umowy o pracę, o dzieło itp. – kosztów nie stosuje się tutaj w ogóle; wynagrodzenie uzyskane z umowy zlecenie, dzieło lub umowy, do których stosuje się przepisy o tych umowach, można tutaj zastosować zasadę 20-procentowych kosztów uzyskania. Jeżeli podatnik jest w stanie udowodnić wyższe koszty – wtedy będą zastosowane koszty uzyskania faktycznie poniesione.

Artyści, a ZUS

Biorąc pod uwagę, że wśród artystów najczęstszą formą współpracy jest umowa o dzieło, która wolna jest od odprowadzania składek do ZUS-u, ubezpieczenia społeczne są tutaj kwestią problematyczną. Aktorzy, muzycy, malarze itp. bardzo rzadko zatrudniani są w ramach umowy o pracę. Artystom bardzo często po prostu nie opłaca się także założenie i prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Powodem do rezygnacji z ubezpieczeń społecznych czy umów, w ramach których odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne, mogą być nieregularne, a także – często – niskie dochody twórców. Rzecznik Praw Obywatelskich interweniował już u Ministra Kultury w sprawie artystów i ich ciężkiej sytuacji na tym polu. Miejmy nadzieje, że szybko to się zmieni, a artyści będą mogli liczyć na lepszy stan rzeczy.

Marta

Leave a Comment